Selçuklu İmparatorluğu hususunda alanında otorite sayılan isimlerin başında gelen Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu, Sultan Melikşah Devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu başlıklı çalışmasında Malazgirt Zaferi’nden sonra Anadolu’da artık siyasî, iktisadî ve içtimaî açıdan kök salan Türklüğün Kafkaslardan Yemen’e kadar uzanan tarihî serüvenini Sultan Melikşah’ın şahsında ve güttüğü siyasette tetkik etmiştir. Selçuklu İmparatorluğu’nun artık neredeyse tabiî sınırlarına ulaştığı bu dönemde, Türk tarihine adını altın harflerle yazdıran Nizâm ül-Mülk de on yedi sene vezirlik yaparak vefatına kadar devletin idaresindeki faal görevini sürdürmüştür. Prof. Kafesoğlu bütün diğer kitaplarında olduğu gibi, bu eserinde de Selçukluların kültür hayatına temas etmiş ve medeniyetimiz içinde sahip oldukları önemi muhtelif yönleriyle okuyucunun dikkatine sunmuştur.