Yûnus Emre, bir tevhid ve aşk eri idi. Kendisinden önceki evliyâların varisi, sonra gelenlerin ise çıralarını tutuşturdukları, evliyaların merkezi olan, Tanrının nefesi Türkmen Kocası Yunus’un meşâlesi tüm Anadolu semalarını kapladı. Anadolu’da tevhid ve aşk çırasını o yaktı. Herkes de çırasını ondan yaktı. Onun nefesleri dilden dile dolaştı.

Yûnus’un nefesleri gönülleri ana vatanları olan Tanrı’ya yol gösterici ve O’na bağlayıcı oldu. Onun nefesleri bir yerde okunsun da dinleyenlerin gönülleri Tanrı ile dolu olmasın! Bu duyulmuş şey değildi. O geleneksel olarak bir tarikatın takipçisi değildi, özgürdü. Tanrı kadar özgür. Zira onun müderrisi vasıtasız Tanrı idi. Bunu bir nefesinde şöyle dile getirdi: ‘Çalab müderris bize’.

Yüce Tanrı, Yûnus’umuzun lisanından, Türk milletine kendi lisanıyla hiçbir eksikliğe meydan vermeden, kendi sırlarını ve insan olmanın gereğini, aleme aşikar eylemiştir. O zaman mânâ, Yûnus’tan Türk dilini söyleyen, tüm dillerin sahibi Hakk’ın tâ kendisidir. Yunus’u okuyanın başka okuyacağı ne vardır ki, o okunsun! İlmullahın özü, özeti Hak nefesi olan Yunus’umuzun divanında mevcuttur. Hak; Hak erenlerinin ve tüm mevcudatın zahir ve bâtını ile gönlünde gizlidir. Hakikatta ise Hak, apaşikârdır...“Zâhir O’dur, bâtın O’dur.” Hadid: 3.

Kendi bağrından çıkan Yûnus’u bu millet bağrına basmış ve Bizim Yûnus’umuz demiştir. Bu millet Türk Milleti var oldukça Yunus ve Yûnus’lar yaşamaya devam edecektir. Hak erenleri, Mevla dostlarına son yoktur. Veli Allah’ın isimlerindendir. İsim; müsemmanın aynıdır.
Müsemmâya ise son nasıl olur!..